Planologisch/Juridisch kader
Bebouwingsplan
Het bestemmingsplan bestrijkt doorgaans het gehele gemeentelijk gebied, maar bevat geen bijbehorende concrete bepalingen. Het bebouwingsplan beschrijft kleinere delen van het gemeentelijk gebied maar bevat wel bindende voorschriften.
Hoe het plan er voor het oostelijk deel – Javelin Park Ost- gaat uitzien is inmiddels een stuk duidelijker, zie bovenstaande kaarten. Links versie 2022, rechtsversie 2024 met ingetekende hoogten van de hallen uitgaande van een gemiddelde maaiveldhoogte van 70 m + NAP.
Op 14 december 2022 is in de vergadering van de Commissie Ruimtelijke ordening, Vervoer en Onroerend Goed door de verschillende planbureaus een uitgebreide toelichting gegeven. De hier gepresenteerde rapporten kunt u zelf lezen op het hierbij gevoegde overzicht. Nu al springen er enkele punten in het oog die bijzondere aandacht verdienen.
Hier is duidelijk sprake van zogenaamde salamietactiek. Slechts van de helft van het plan worden de (milieu) effecten in beeld gebracht. Gesproken wordt bijvoorbeeld van een verkeerstoename van van ca 11.000 motorvoertuigen per etmaal. Duidelijk mag zijn dat als Javelin West hier aan toegevoegd wordt dat de toename minimaal 20.000 motorvoertuigen per etmaal zal bedragen. Ook de impact op natuur en het landschapsbeeld zal aanmerkelijk groter zijn als de effecten van het gehele plan (dus niet Javelin Ost , maar ook Javelin West en de zeven Windturbines) in beeld gebracht.
Verder is het natuurlijk een grote tekortkoming, gelet op de grote grensoverschrijdende effecten dat er geen Nederlandstalige versie van de rapporten zijn gepresenteerd.
Van 5 januari 2023 begint de formele inspraakprocedure. De tervisieleggingstermijn is zes weken (tot 15 februari 2023) .
Een zogenaamde openbare presentatie- en hoorzitting over het voorontwerp van het bestemmingsplan wordt gehouden op donderdag 12 januari 2023, om 17.30 uur, in de Begegnungsstätte Niederkrüchten, Oberkrüchtener Weg 42. Tijdens deze bijeenkomst zullen de algemene doelstellingen en oogmerken van de planning worden toegelicht. De deelnemers zullen ook de gelegenheid krijgen om commentaar te leveren op de planning.
Als Groen Grensland zullen wij zeker op het voorliggend plan gaan reageren.
Wij houden u op de hoogte.
Als nadere uitwerking van het bestemmingsplan ‘’Militiairgelände Elmpt” wordt voor het noordoostelijk deel een bebouwingsplan opgesteld , zie hier
In de periode van 20 juni 2022 tot en met 22 juli 2022 kan het publiek informeren naar de algemene doelen en doelstellingen alsmede de belangrijkste effecten van de planning en commentaar geven op de planning.
Een van de veel gehoorde argumenten i.v.m. de aankoop van het gebied door Verdion is dat het terrein sowieso al bebouwd is, d.w.z. een relevante geschiedenis heeft en vervuild is.
Bestemmingsplan
Het bestemmingsplan is een instrument van ruimtelijke ordening in de Bondsrepubliek Duitsland, waarin de beoogde stedenbouwkundige ontwikkeling van een gemeente in cartografie en tekst wordt weergegeven.
De in het bestemmingsplan weergegeven vormen van landgebruik worden vervolgens gespecificeerd en juridisch bindend in bestemmingsplannen voor afzonderlijke delen van het gemeentelijk gebied.
Het bestemmingsplan van de gemeente Niederkrüchten is sinds 1981 rechtsgeldig. Het wordt aangepast aan de huidige ontwikkelingen en eisen door middel van een reeks van reeds afgeronde wijzigingstrajecten. Het is echter niet bindend voor individuele bouwprojecten (behalve voor windturbines), maar is primair gericht op overheden en instellingen. Het is tevens de basis voor het opstellen van ontwikkelplannen.
Het bestemmingsplan inclusief de wijzigingen is op te vragen via de website van het Geoportal Niederrhein via de volgende LINK.
Voor het het noord-oostelijk deel van het voormalige vliegveld wordt een nieuwe bestemminsplan (61e Wijziging) “Militairterrein Elmpt” opgesteld.
Het plan maakt een groot industriegebied mogelijk. De geplande bruto-bouwoppervlakte van het plan bedraagt ruim 200 ha, waarvan 150 ha bestemt is voor bedrijven.
Het bestemmingsplan is nog niet vastgesteld door de gemeenteraad van Niederkrüchten.
Landschapsplan
In het landschapsplan worden zowel de beschermde gebieden en objecten als de doelen en maatregelen van natuurbehoud en landschapsbeheer op lokaal niveau gepresenteerd en gedefinieerd. Het landschapsplan bestaat uit een kaart- en tekstgedeelte met in hoofdzaak de volgende inhoud:
- In alle officiële procedures moeten ontwikkelingsdoelen worden nageleefd. Ze geven aan welke landschapsontwikkelingsmaatregelen in het plangebied moeten worden genomen, bijvoorbeeld conservering, verrijking of restauratie.
- De bepalingen zijn bindend voor alle burgers. Dit zijn met name beschermingsaanduidingen met voorschriften en verbodsbepalingen voor natuur- en landschapsbeschermingsgebieden, natuurmonumenten en beschermde delen van het landschap.
Voor de ontwikkelingen op het voormalige vliegveld Elmpt is het landschapsplan “Grenzwald/Schwalm” relevant.
Het concept plan is in het begin van 2022 ter visie gelegd. De inspraak reacties zullen nog worden verwerkt waarna het plan defintief zal worden vastgesteld.
Hieronder ziet u een uitsnede van de ”Ontwikkelingskaart Zuid van het ter visie gelegde concept-plan met daarop ingetekend de grens van het voormalige vliegveld Elmpt. Op de voormalige start- en landingsbaan is het de bedoeling schraalgraslanden te ontwikkelen. Het beoogde bedrijventerrein aan de noordzijde heeft geen specifieke natuurdoelstelling terwijl de golfbaan een recreatieve bestemming heeft. Op het overige deel van het voormalige vliegveld zal optimalisatie van beschermingswaardige biotopen plaats vinden.
Streekplan
Regionale planning is ruimtelijke planning op landsniveau, zie hier. Het heeft de taak om de ruimte te ontwikkelen, ordenen en borgen door middel van planologische specificaties (doelen en uitgangspunten), door ruimtelijke samenwerking en door het afstemmen van ruimtelijk relevante planning en maatregelen. Een van hun belangrijkste taken is het opstellen van het streekplan.
Het streekplan definieert de doelen voor de ruimtelijke ontwikkeling in de planregio’s en is het resultaat van een omvangrijk en complex participatief proces.
Noordrijn-Westfalen is verdeeld in zes regionale plangebieden.
Het plangebied van de regionale planningsautoriteit Düsseldorf (zie hier) omvat onder meer het district Viersen, waartoe de gemeente Niederkrüchten behoort.
Een deel van de voormalige luchthaven is op het gedeelte van onderstaande streekplankaart gemarkeerd met een Z: bedrijven- en industriegebied met als bestemming locaties voor ruimte-intensieve projecten en industrie.
Verder is opvallend dat een groot deel van het voormalige vliegveld de bestemming natuur- en landschapsbescherming heeft. Op de start- en landingsbaan is een zone voor windenergie gereserveerd, evenals in het bos ten noorden van de A52. Dit laatste is uiteraard niet te verenigen met de uitbreiding van het Natura 2000 gebied, zie hierna.
Natura 2000 -uitbreiding vogelreservaat in Elmpt
De vergeten vogels in het vogelreservaat Elmpt
Het Ministerie van Milieu heeft eindelijk (januari 2024) de langverwachte grenzen van de vogelreservaten onthuld, met gedetailleerde toelichtingen over het beschermingsdoel en een lijst van de te beschermen vogelsoorten. Deze grenzen zijn van cruciaal belang voor de wettelijke status van vogelreservaten, met bijzondere aandacht voor het recentelijk herziene vogelreservaat in Elmpt, dat specifiek werd afgebakend en geregistreerd om de vogelpopulatie in het voormalige vliegveld te behouden.
Echter, er komt een verontrustend element aan het licht. Het noordelijke deel van de voormalige start- en landingsbaan is opmerkelijk genoeg geen onderdeel van het vogelreservaat. Een ornithologische kartering uit 2023 in onthult dat dit gedeelte van de landingsbaan juist uitzonderlijk waardevolle vogelhabitats herbergt. Een duidelijk geval van onjuiste en beperkte begrenzing dat de essentie van het beschermingsdoel aantast.
De broedvogelkartering, specifiek opgesteld voor de 61e bestemmingsplanwijziging “Elmpt militair terrein” door Smeets onthult de aanwezigheid van grote populaties bedreigde vogelsoorten, waaronder de Boomleeuwerik, Raaf, Blauwe kiekendief, Grauwe klauwier, Roodborsttapuit, Tapuit, Kwartel, Wespendief, Graspieper en Nachtzwaluw.
Onze bezorgdheid richt zich op de mistige rechtvaardiging voor deze begrenzing en de afwezigheid van verbeteringen in de gebiedsafbakening. Een vermoeden rijst op dat economische belangen, de realisatie van een bedrijventerrein en de installatie van windturbines, wellicht zwaarder wegen dan natuurbeschermingsbelangen. Deze zorgen hebben we krachtig overgebracht in een dringende boodschap aan het LNU (Landelijk Netwerk van Natuurorganisaties in NRW), in de hoop dat deze kwestie grondig wordt onderzocht en gecorrigeerd ten gunste van de natuur en haar gevederde bewoners
Natura 2000, achtergrond informatie uitbreiding vogelreservaat in Elmpt
In Noordrijn-Westfalen komen, ondanks de hoge bevolkingsdichtheid, natuurlijke en bijna natuurlijke leefgebieden, evenals planten- en diersoorten voor, waarvoor wij in heel Europa en in sommige gevallen zelfs wereldwijd verantwoordelijkheid dragen. Deze leefgebieden, plant- en diersoorten maken deel uit van grensoverschrijdende, Europese landschappen met een unieke biologische diversiteiten noemen we de Natura 2000 gebieden. De bescherming en instandhouding ervan kan alleen succesvol zijn als er over de politieke grenzen heen wordt opgetreden. Meer info over Natura 2000 zie hier .
Rondom het voormalige vliegveld ligt het Vogelschutzgebiet ‘’Schwalm-Nette-Platte mit Grenzwald und Meinweg’’.
De Rijksdienst voor Natuur, Milieu en Consumentenbescherming van Noordrijn-Westfalen (LANUV) wil het vogelreservaat Schwalm-Nette-Platte met Grenzwald en Meinweg (VSG) uitbreiden met een deel van de voormalige luchthaven Elmpt en aangrenzende gebieden buiten de luchthaven ( zie luchtfoto hieronder).
Op basis van de momenteel beschikbare gegevens heeft LANUV vastgesteld dat de voorgestelde uitbreidingsgebieden geschikt zijn voor uitbreiding van het gebied, aangezien ze voldoen aan de criteria voor een vogelreservaat. De uitbreiding van het gebied voldoet aan de criteria op basis van nationaal significante voorkomen van de nachtzwaluw en andere belangrijke broedpopulaties van grauwe klauwier, weidepieper, bosleeuwerik en blauwborst. Ten tijde van de eerste melding van de VSG (1983 en geactualiseerd in 2004) waren deze gegevens niet beschikbaar omdat het luchthaventerrein als militair veiligheidsgebied niet mocht worden betreden voor karteringsdoeleinden.
We gaan ervan uit dat bij deze uitbreiding de plaatsing van windturbines op deze plaats uitgesloten is.
Het rapport ‘Natuurstaat in de EU. Resultaten van rapportage onder de natuurrichtlijnen 2013-2018’ (https://www.eea.europa.eu/publications/state-of-nature-in-the-eu-2020) zijn in 2020 gepubliceerd. Met dit rapport beoordeelt de Europese Commissie of de natuurdoelen worden gehaald, op basis van soorten en habitats die worden beschermd op grond van de Vogel- en Habitatrichtlijn. Slechts 47% van de vogelsoorten heeft een goede populatiestatus. Landbouwlandvogels zoals de veldleeuwerik) doen het slecht .
Internationale verdragen inzake inspraak over de grens
2020, Internationale verdragen (Verdrag van Aahrus en het Espoo verdrag) regelen inspraak over de grens, zie hier
Afspraak is dat buurlanden bij aanzienlijke effecten gelijk behandeld worden aan overheden en inwoners uit het land zelf. Aangezien de plannen in Elmpt een grote impact zullen hebben op onder meer het nationaalpark de Meinweg mag verwacht worden dat de initiatiefnemers in een vroeg stadium afstemmen met de buurgemeenten en de provincie Limburg.
Gezamenlijke Verklaring Nederland en Duitsland grensoverschrijdende m.e.r.
In 2005 hebben Nederland en Duitsland een Gezamenlijke Verklaring opgesteld over de samenwerking bij milieueffectrapportage (m.e.r.) in grensoverschrijdend verband. Deze Gezamenlijke Verklaring is in 2013 geactualiseerd en heeft nu betrekking op zowel plan- als projectm.e.r.: voor plannen/programma’s en projecten met mogelijk belangrijke grensoverschrijdende milieugevolgen1. De Gezamenlijke Verklaring is een handreiking met daarin uitgangspunten en praktische afspraken over hoe een grensoverschrijdende m.e.r.- goed kan worden uitgevoerd. Het doel is een goede informatie-uitwisseling tussen buurlanden daar waar dat relevant en vereist is en een zo soepel mogelijk verloop van zowel de m.e.r.-procedure als de grensoverschrijdende samenwerking. Voor meer informatie zie HIER
Grenspark Maas-Swalm-Nette
Afstemming met de provincie Limburg en de buurgemeenten
12 juli 2022, Einde inzicht voor verzet tegen Duitse windmolens Meinweg, zie hier
8 november 2021, De Provincie Limburg zal bij de verschillende autoriteiten in Duitsland opnieuw bezwaar gaan maken tegen de bouw van het windmolenpark Bönnesohl nabij Nationaal Park De Meinweg, een Natura 2000-gebied, zie hier
16 april 2020, De bouw van vier windmolens bij de Bönnesohl vlak over de Duitse grens bij Herkenbosch gaat gewoon door, zie hier
Hieruit blijkt dat gemeente Niederkrüchten er gemakkelijk mee kan wegkomen. Een beetje handig praten met de buurgemeenten, maar voor de rest zich niet aan de regels (vogelrichtlijn, inspraakprocedure buurland…) houden.
NL 
DE